Doradztwo prawne w zakresie elektromobilności

Otwarcie biznesu na samochody elektryczne – pieśń przyszłości czy potrzeba chwili?

Od 2035 r. na rynek w Unii Europejskiej nie będzie można wprowadzać samochodów z silnikiem spalinowym. Pojazdy spalinowe będą stopniowo wypierane przez samochody z napędem elektrycznym. W ramach pakietu Fit for 55 Komisja Europejska zaproponowała zmianę przepisów dotyczących emisji dwutlenku węgla z samochodów osobowych i dostawczych. Cele redukcyjne na 2030 r. mają zostać zwiększone, natomiast nowy cel na 2035 r. ma sięgnąć 100%. W konsekwencji od 2035 r. nie będzie już można wprowadzać do obrotu w Unii Europejskiej samochodów osobowych ani dostawczych napędzanych silnikami spalinowymi. Wynika z tego, że za nieco ponad dekadę zarówno my, jak i nasi klienci, podróżować będziemy samochodami elektrycznymi. Samochody spalinowe będą zaś stopniowo znikać z europejskich dróg.
Kancelaria Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci ma unikalne doświadczenie, wynikające z projektów doradczych w zakresie pakietu Fit for 55, przeprowadzonych na rzecz największych polskich firm.

Pojazdy zasilane wodorem również poruszają się dzięki silnikom elektrycznym

Rozwój elektromobilności przebiega dwutorowo. Samochody z zielonymi rejestracjami i znakiem legalizacyjnym z czerwoną obwódką nikogo już nie dziwią. Są to samochody napędzane silnikami elektrycznymi, wykorzystujące energię z akumulatorów. Jeszcze niedawno każdy mógł wypożyczyć taki samochód na minuty w ramach sieci innogy GO!. Sieć innogy GO! zaprzestała działalności, ale dzięki niej setki tysięcy osób mogło zmierzyć się z prowadzeniem auta z napędem elektrycznym, zasilanego prądem z akumulatora, tj. BMW i3.
Konkurencyjną technologią są auta napędzane wodorem. One również wyposażone zostały w silniki elektryczne. Jednakże zamiast akumulatorów, energia elektryczna pochodzi z ogniw wodorowych. W ogniwach wodorowych – w procesie odwróconej elektrolizy wody – wytwarzana jest energia elektryczna napędzająca silnik. Takie samochody mają zielone tablice rejestracyjne, a znak legalizacyjny jest otoczony żółtą obwódką. Prawdopodobnie najpopularniejszym pojazdem napędzanym energią elektryczną z ogniw wodorowych jest Toyota Mirai.
Technologia wodorowa jest na wcześniejszym etapie rozwoju. Samochody napędzane wodorem są droższe od akumulatorowych. Auta z napędem elektrycznym i akumulatorem pozostają na dzień dzisiejszy pierwszym wyborem kierowców zainteresowanych elektromobilnością.
Grzegorz Mikos, radca prawny z Kancelarii Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci posiada doświadczenie w doradztwie prawnym na rzecz przedsiębiorców wprowadzających na rynek ładowarki do samochodów elektrycznych, magazyny energii i inne, zaawansowane technicznie urządzenia służące do magazynowania i przetwarzania energii. Ponadto, był zaangażowany w due diligence (badanie prawne) przy transakcji dotyczącej sieci stacji ładowania samochodów elektrycznych.

Umożliwienie ładowania pojazdów zapewni przewagę nad konkurencją

Rozwój elektromobilności wiązać się będzie ze zmianą przyzwyczajeń w zakresie zasilania samochodów. Kierowcy „elektryków” nie jeżdżą na stacje benzynowe, chyba że mają ochotę na kawę lub hotdoga.
Zamiast tego, szukają możliwości przyłączenia samochodu do punktu ładowania w miejscu jego postoju. Podobnie jak użytkownicy smartfonów, którzy pozostawiają swoje urządzenia przypięte do ładowarek. Stacje ładowania pojazdów elektrycznych muszą działać na innych zasadach niż tradycyjne stacje benzynowe – również ze względu na czas ładowania.
Należy zakładać, że użytkownicy samochodów elektrycznych dokonując wyboru kawiarni, kina czy centrum handlowego, będą zwracać uwagę na możliwość naładowania pojazdu w miejscu jego postoju.
Dostępność punktów ładowania może też przesądzać o atrakcyjności budynków biurowych, co ma znaczenie w sytuacji tzw. rynku pracownika. Możliwość ładowania pojazdu w miejscu pracy może być szczególnie ważna dla mieszkańców bloków, którzy są pozbawieni możliwości ładowania pojazdu w miejscu zamieszkania.
W szczególnej sytuacji będą właściciele nieruchomości komercyjnych, które znajdą się w tzw. strefie czystego transportu.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, w celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina, do której zakazuje się wjazdu pojazdów samochodowych w rozumieniu ustawy – Prawo o ruchu drogowym innych niż:

  1. elektryczne;
  2. napędzane wodorem;
  3. napędzane gazem ziemnym;
  4. wyłączone na podstawie uchwały rady gminy (rady miejskiej).

Czym jest stacja ładowania? Prawnik wyjaśnia

Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, stacją ładowania jest to:

  • urządzenie budowlane obejmujące co najmniej jeden punkt ładowania o normalnej mocy lub punkt ładowania o dużej mocy, związane z obiektem budowlanym (np. ładowarka zainstalowana w ścianie parkingu centrum handlowego)
    lub
  • wolnostojący obiekt budowlany z zainstalowanym co najmniej jednym punktem ładowania o normalnej mocy lub punktem ładowania o dużej mocy (np. wolnostojąca ładowarka na parkingu przy hotelu)

– wyposażone w oprogramowanie wykorzystywane do świadczenia usługi ładowania, wraz ze stanowiskami postojowymi, których liczba odpowiada liczbie punktów ładowania umożliwiających jednoczesne świadczenie tej usługi, oraz, w przypadku gdy stacja ładowania jest podłączona do sieci dystrybucyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, instalacją prowadzącą od punktu ładowania do przyłącza elektroenergetycznego;
Punkt ładowania jest to urządzenie umożliwiające ładowanie pojedynczego pojazdu elektrycznego, pojazdu hybrydowego i autobusu zeroemisyjnego oraz miejsce, w którym wymienia się lub ładuje akumulator służący do napędu tego pojazdu. Jest to pojęcie węższe od stacji ładowania.

Czym jest ogólnodostępna stacja ładowania? Prawnik wyjaśnia

Jest to stację ładowania dostępną na zasadach równoprawnego traktowania dla każdego posiadacza pojazdu elektrycznego i pojazdu hybrydowego.
Kwestia „dostępności na zasadach równoprawnego traktowania” jest elementem, który przesądza, czy stacja ładowania może zostać uznana za ogólnodostępną.
Operator ogólnodostępnej stacji ładowania zapewnienia, aby prowadził w niej działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania. Ogólnodostępne stacje ładowania są dostępne dla różnych dostawców usługi ładowania, na zasadach równoprawnego traktowania.
Działa to trochę tak, jakby np. na tej samej stacji paliw można było kupić paliwo od wybranego przez siebie koncernu paliwowego, przy czym sama stacja byłaby niezależna od koncernów paliwowych oferujących na niej paliwa.
W przypadku ogólnodostępnych stacji ładowania przeprowadzono więc znany z rynku energii elektrycznej podział na operatorów infrastruktury (operator ogólnodostępnej stacji ładowania) oraz podmioty prowadzące działalność handlową (dostawcy usług ładowania).
Taki podział ról na rynku energii elektrycznej nazywany jest unbundlingiem.
Radca prawny Grzegorz Mikos z Kancelarii Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci zapewnia doradztwo prawne na rzecz operatorów stacji ładowania. Ponadto, zapewnia wsparcie przy transakcjach sprzedaży ogólnodostępnych stacji ładowania, w związku z konsolidacją rynku.

Operator ogólnodostępnej stacji ładowania i dostawca usługi ładowania

Dostawca usługi ładowania świadczy usługę ładowania, która obejmuje:

  1. ładowanie,
  2. zapewnienie możliwości korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym na potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego, autoryzacji sesji ładowania, prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania, udostępnienia informacji o sesji ładowania użytkownikowi, naliczania i pobierania płatności, wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji;

Ponadto, dostawca usługi ładowania udostępnia, na swojej stronie internetowej, informacje o cenie usługi ładowania i warunkach jej świadczenia.
Operator
Zadaniem operatora ogólnodostępnej stacji ładowania jest zorganizowanie takiej stacji i prowadzenie jej. Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zadaniem operatora ogólnodostępnej stacji ładowania jest zapewnienie, aby:

  1. w ogólnodostępnej stacji ładowania prowadził działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania,
  2. ogólnodostępna stacja ładowania spełniała wymagania techniczne,

Ponadto, rolą operatora jest m.in. zapewnienie przeprowadzenia przez Urząd Dozoru Technicznego stosownych badań, zapewnienie jej bezpiecznej eksploatacji oraz wyposażenie ogólnodostępnej stacji ładowania w oprogramowanie o funkcjonalności opisanej w ustawie.
Więcej obowiązków operatora ogólnodostępnej stacji ładowania znaleźć można w art. 3 ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych.
Kancelaria Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokacji zapewnia doradztwo prawne dla operatorów ogólnodostępnych stacji ładowania

Jakich formalności należy dopełnić, żeby zorganizować ogólnodostępną stację ładowania

Obowiązek dokonania zgłoszenia
Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 25 ustawy – Prawo budowlane, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, budowa stacji ładowania, w rozumieniu ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego.
Zgłoszenie jest to wniosek o milczącą akceptację organu względem zgłaszanego zamierzenia budowlanego. Jeżeli organ milczy, czyli nie zgłosi sprzeciwu (w formie decyzji administracyjnej), inwestor może rozpocząć roboty budowlane. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, do którego wpłynęło zgłoszenie, może dokonać oceny przedsięwzięcia z punktu widzenia jego zgodności z przepisami prawa.

Ułatwienia przy przyłączeniu ogólnodostępnej stacji ładowania do sieci elektroenergetycznej

Zgodnie z ustawą – Prawo energetyczne, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania i przyłączania, w pierwszej kolejności, infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, a następnie ogólnodostępnej stacji ładowania obejmującej wyłącznie punkty ładowania o dużej mocy.
W przypadku braku możliwości przyłączenia takiej ogólnodostępnej stacji ładowania do sieci, przedsiębiorstwo energetyczne, w terminie 14 dni dla grupy przyłączeniowej IV i V, oraz w terminie 60 dni dla grupy przyłączeniowej III, powiadamia o tym pisemnie podmiot ubiegający się o przyłączenie i wskazuje maksymalną dostępną moc przyłączeniową w miejscu wskazanym we wniosku.
W ustawie – Prawo energetyczne przewidziano także preferencje w zakresie opłaty za przyłączenie do sieci.
Za przyłączenie infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego oraz ogólnodostępnych stacji ładowania:

  1. do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV i nie wyższym niż 110 kV opłatę ustala się na podstawie jednej szesnastej rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia,
  2. do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV opłatę ustala się w oparciu o stawki opłat zawarte w taryfie, kalkulowane na podstawie jednej szesnastej średniorocznych nakładów inwestycyjnych na budowę odcinków sieci służących do przyłączania tych podmiotów, określonych w planie rozwoju.

W przypadku problemów z uzyskaniem przyłączenia do sieci dystrybucyjnej, warto skorzystać z pomocy prawnika. Istnieje bowiem możliwość wszczęcia sporu przed Prezesem URE. Decyzja wydana przez Prezesa URE zastępuje w takim przypadku umowę o przyłączenie do sieci.

Stacje ładowania i samochody elektryczne – usługi Kancelarii

W ramach Kancelarii Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci doradzam Klientom w zakresie szeroko pojętej elektromobilności.
Przykładowe usługi, świadczone w ramach kancelarii prawnej Raczyński Skalski & Partners w związku z rozwojem elektromobilności:

  • doradztwo prawne i regulacyjne na rzecz operatorów stacji ładowania samochodów elektrycznych, właścicieli flot samochodów elektrycznych oraz samorządów;
  • due diligence spółek będących operatorami ogólnodostępnych stacji ładowania;
  • doradztwo prawne na rzecz producentów i podmiotów wprowadzających na polski rynek urządzenia do ładowania samochodów elektrycznych.

Jeśli rozwój Twojego biznesu związany jest z rozwojem elektromobilności, serdecznie zachęcam do kontaktu.

Lista wszystkich artykułów o prawie w energetyce:

Zadzwoń już teraz!