14 lipca 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1276). Nowelizacja ta wprowadziła długo oczekiwane formy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii – tzw. system taryf gwarantowanych FIT (feed-in-tariff) oraz system dopłat do ceny rynkowej FIP (feed-in premium).
System wsparcia FIT jest doceniany przez wytwórców energii elektrycznej z OZE, wytwarzających energię elektryczną na niewielką skalę. Dla wielu wytwórców stanowił szansę na odejście od mało perspektywicznego systemu zielonych certyfikatów. Korzyścią względem systemu aukcyjnego jest mniejsza ilość formalności. System FIT może zapewnić wytwórcy energii stabilny przychód. Korzystać z tego systemu mogą tylko wytwórcy energii elektrycznej z biogazu, biomasy oraz w elektrowniach wodnych. W ocenie ustawodawcy wskazane technologie w najpełniejszy sposób integrują się z rynkiem energii elektrycznej i zapewniają największą stabilność produkcji energii.
Istota systemów wsparcia FIT i FIP
system taryf gwarantowanych FIT (feed-in-tariff)
– możliwość sprzedaży na preferencyjnych warunkach niewykorzystanej oraz wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej energii elektrycznej, sprzedawcy zobowiązanemu albo wybranemu sprzedawcy.
system dopłat do ceny rynkowej FIP (feed-in premium)
-możliwość sprzedaży energii elektrycznej na konkurencyjnym rynku energii elektrycznej wraz z prawem do pokrycia z ujemnego salda, o którym mowa w art. 93 ust. 2 pkt 3 OZEU stanowiącego dopłatę do poziomu gwarantowanej stałej ceny zakupu.
W niniejszym artykule omówiony zostanie system FIT. System dopłat do ceny rynkowej (FIP) zostanie omówiony innym razem.
Konieczność wprowadzenia energii do sieci
O ile w systemie świadectw pochodzenia wsparcie obejmuje wytworzoną energię elektryczną, również przeznaczoną na potrzeby własne wytwórcy, to w systemie FIT wsparciem objęta została wyłącznie energię elektryczną sprzedana i wprowadzona do sieci elektroenergetycznej.
Czas trwania wsparcia
Obowiązek zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej powstaje od pierwszego dnia sprzedaży energii elektrycznej objętej systemem wsparcia uregulowanym w ustawie o OZE i trwa przez okres kolejnych 15 lat, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2039 r.
Czas wsparcia dla energii wytworzonej przed wejściem w życie ustawy OZE
W wypadku instalacji, dla których zostały wydane świadectwa pochodzenia, 15 – letni okres liczy się od pierwszego dnia wytworzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, potwierdzonego wydanym świadectwem pochodzenia, jednak nie wcześniej jednak niż od dnia 1 października 2005 r
Kto może korzystać z systemu taryf gwarantowanych (FIT)
Wytwórca energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji lub w mikroinstalacji , posiadającej wyodrębniony zespół urządzeń służących do wyprowadzania mocy wyłącznie z tej instalacji do sieci elektroenergetycznej dystrybucyjnej, będący przedsiębiorstwem energetycznym , wykorzystujący do wytworzenia energii elektrycznej wyłącznie:
1) biogaz rolniczy albo
2) biogaz pozyskany ze składowisk odpadów, albo
3) biogaz pozyskany z oczyszczalni ścieków, albo
4) biogaz inny niż określony w pkt 1–3, albo
5) hydroenergię, albo
6) biomasę
– może sprzedać niewykorzystaną a wprowadzoną do sieci energię elektryczną, po stałej cenie zakupu, sprzedawcy zobowiązanemu albo wybranemu podmiotowi .
Wsparcie tylko dla biznesu
Z systemu taryf gwarantowanych korzystać może przedsiębiorstwo energetyczne , tj. podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie:
a) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub obrotu nimi albo
b) przesyłania dwutlenku węgla;
System FIT jest więc dostępny tylko dla przedsiębiorców . Powyższe jest jedną z cech systemu.
Mikroinstalacja
Mikroinstalacją jest instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.
Mała instalacja
Mała instalacja jest to instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i nie większej niż 900 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i mniejsza niż 500 kW;
Stała cena zakupu
Stałą ceną zakupu jest to cena energii elektrycznej, po jakiej od wytwórcy energię odkupuje sprzedawca zobowiązany lub cena stanowiącą podstawę do wyliczenia ujemnego salda.
Rola sprzedawcy zobowiązanego
Sprzedawca zobowiązany dokonuje zakupu energii elektrycznej wytworzonej przez wytwórcę w instalacji odnawialnego źródła energii, po stałej cenie zakupu. Jest ponadto odpowiedzialny za bilansowanie handlowe energii elektrycznej wytworzonej przez wytwórcę działającego w ramach systemu taryf gwarantowanych (FIT).
Najpierw deklaracja i zaświadczenie, później umowa
W celu sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej, wytwórcy składają Prezesowi URE deklarację o zamiarze sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie zakupu. Deklaracja jest składana w postaci elektronicznej za pośrednictwem internetowej platformy aukcyjnej. Prezes URE wydaje wytwórcy stosowne zaświadczenie w terminie 45 dni od dnia złożenia kompletnej deklaracji
Wytwórca, który zamierza sprzedawać niewykorzystaną energię elektryczną sprzedawcy zobowiązanemu, zawiera z tym sprzedawcą umowę sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej.
Potencjalne trudności
Intencją ustawodawcy było wykreowanie prostego systemu, z którego będą mogli korzystać wytwórcy działający na małą skalę, nie korzystający zwykle z kancelarii prawnych czy firm konsultingowych. Jednakże system ten jest formą udzielania pomocy publicznej. W związku z tym, wytwórcy muszą dopełnić obowiązków wynikających z polskich i europejskich przepisów w tym zakresie, które bywają skomplikowane i niejednoznaczne.
W praktyce wejście do systemu taryf gwarantowanych nastręcza wytwórcom wielu problemów. Mimo wysokiej jakości materiałów informacyjnych przygotowanych przez pracowników Urzędu Regulacji Energetyki, wytwórcy mają problem z uzupełnieniem formularzy oraz skompletowaniem załączników. W związku z tym, w wielu przypadkach korzystne może okazać się skorzystanie z profesjonalnego doradztwa.
Prawnik OZE
Jeśli potrzebujesz doradztwa prawnika specjalizującego się w branży OZE, mającego doświadczenie w zakresie prawa energetycznego, serdecznie zapraszam do kontaktu.
