Spółka z o.o. jako forma prawna dla projektu OZE

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to wygodna i nieskomplikowana forma prowadzenia działalności gospodarczej. Jako spółka kapitałowa, w zasadach swojego funkcjonowania podlega Kodeksowi spółek handlowych i w ujęciu kodeksowym stanowi instytucję niezwykle elastyczną. W literaturze podkreśla się, że spółka z o.o. jest czymś “pomiędzy” sformalizowaną spółką akcyjną a przewidującymi nieograniczoną i solidarną odpowiedzialność spółkami osobowymi.

Jak utworzyć spółkę z o.o.?

Spółkę z o.o. można utworzyć na dwa sposoby:

1. w drodze aktu notarialnego,
2. przez Internet.

Aby prowadzenie działalności gospodarczej za pośrednictwem spółki z o.o. było możliwe, w pierwszej kolejności należy zawrzeć stosowną umowę spółki, która, zgodnie z ksh, powinna zawierać:

1. firmę (nazwę) spółki,
2. siedzibę spółki (miejscowość),
3. przedmiot działalności spółki oznaczany za pomocą kodów PKD (w rejestrze ujawnia się nie więcej niż dziesięć, a jeden stanowi przedmiot przeważającej działalności),
4. wysokość kapitału zakładowego (minimalna kwota to 5000 złotych),
5. oznaczenie, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
6. liczbę i wartość nominalną udziałów (nie mniej niż 50 złotych) obejmowanych przez poszczególnych wspólników,
7. czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony (ograniczony).

Umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (pod rygorem nieważności), chyba że rejestracja spółki odbywa się przez Internet, za pośrednictwem portalu S24 – wówczas umowę spółki konstruuje się w oparciu o wzorzec znajdujący się w tym systemie. Zawarcie umowy spółki tworzy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji.

Umożliwienie tworzenia spółek za pomocą systemu teleinformatycznego miało w swoich założeniach uprościć zakładanie tego rodzaju podmiotów gospodarczych i usprawnić podejmowanie działalności gospodarczej. Choć tworzenie spółki z o.o. przez Internet jest dość wygodne i proste, ma też swoje wady, jak choćby szereg ograniczeń w kształtowaniu treści umowy spółki.

Poza zawarciem umowy spółki, przepisy kodeksu wymagają, aby:

1. wspólnicy wnieśli wkłady na pokrycie kapitału zakładowego (na tym opiera się konstrukcja spółki z o.o. w ujęciu ksh),
2. został powołany zarząd (jest to konieczne z uwagi na to, że to na zarządzie spoczywa wiele obowiązków związanych z wpisaniem spółki do rejestru),
3. w razie potrzeby powołano radę nadzorczą albo komisję rewizyjną (tego rodzaju organy funkcjonują w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością stosunkowo rzadko-  jest to obowiązkowe, jeżeli kapitał zakładowy przekracza kwotę 500 000 złotych albo wspólników jest więcej niż 25),
4. dokonano wpisu do rejestru.

Czy spółka z o.o. może być jednoosobowa? 

Tak, przepisy Kodeksu spółek handlowych dopuszczają zawiązanie spółki z o.o. przez jeden podmiot. Wówczas, nie zawiera się umowy spółki, a akt założycielski – zgodnie z wymaganiami odnoszącymi się do umowy spółki. W odróżnieniu od charakteru wielostronnego umowy spółki z o.o., akt założycielski stanowi jednostronne oświadczenie woli.

Czym jest siedziba spółki?

Zgodnie z ogólnymi przepisami prawa cywilnego, siedzibą spółki z o.o. będącej osobą prawną, jest miejscowość, w której znajduje się jej organ zarządzający. Wobec tego, w umowie spółki (akcie założycielskim) wystarczające jest podanie jako siedziby jedynie miejscowości. Jednakże, przy składaniu wniosku do sądu rejestrowego, wymagany jest konkretny adres.

Siedziba spółki wyznacza właściwość sądu rejestrowego i sądu w sprawach sądowych wynikłych ze stosunku spółki – wobec wymogu wskazania w umowie jedynie miejscowości, zmiana adresu na inny w obrębie tej samej miejscowości nie wymaga zmiany umowy, a zaledwie zgłoszenia tego faktu sądowi rejestrowemu.

Jak wygląda zawarcie umowy spółki przed notariuszem?

Zawarcie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przed notariuszem wymaga przede wszystkim obecności wszystkich wspólników (lub prawidłowo umocowanych pełnomocników). Sporządzając umowę spółki, notariusz określa w niej ustalone przez wspólników podstawowe informacje na jej temat (firmę, siedzibę, przedmiot działalności, dane wspólników, sposób reprezentacji).

Taksa notarialna za sporządzenie umowy spółki uzależniona jest od wysokości kapitału zakładowego. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, maksymalna stawka wynosi od wartości:

1) do 3 000 zł – 100 zł (z uwagi na wymóg ustalenia minimalnego kapitału zakładowego w kwocie 5 000 złotych ten podpunkt nie znajdzie zastosowania)

2) powyżej 3 000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł (czyli taksa za założenie spółki o kapitale zakładowym 5 000 złotych wyniesie 160 złotych);

3) powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;

4) powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;

5) powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;

6) powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;

7) powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

Należy pamiętać, że poza samą taksą, opłacie podlega także sporządzenie niezbędnych odpisów umowy spółki. Opłata wynosi 6 złotych za każdą rozpoczętą stronę.

Jak złożyć tradycyjny wniosek o dokonanie wpisu do KRS?

Złożenie papierowego wniosku o dokonanie wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym wymaga:

1. złożenia druku KRS-W3 (wniosek o wpis spółki) wraz z kilkoma dostępnymi na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości formularzami, w szczególności drukami: KRS-WE (wspólnicy podlegający wpisowi), KRS-WK (organy spółki, np. rada nadzorcza, zarząd), KRS-WL (jeśli powołano prokurentów), KRS-WM (przedmiot działalności),
2. dołączenia do wniosku o wpis: umowy spółki, listy wspólników, danych członków zarządu, adresów do doręczeń członków organów i osób uprawnionych do powołania zarządu, dowodu uiszczenia opłaty w wysokości 600 złotych (500 złotych z tytułu wniosku o wpis spółki oraz 100 złotych za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).

Jak zarejestrować spółkę z o.o. w S24?

Rejestracja spółki przez Internet jest przede wszystkim mniej czasochłonna i bardziej odformalizowana. Zakładanie spółek przez system teleinformatyczny to rozwiązanie dedykowane raczej osobom mającym w planach proste spółki o umowach tworzonych w oparciu o wzorce.

Aby zarejestrować spółkę za pośrednictwem S24 należy przede wszystkim załozyć konto przy użyciu adresu email oraz mieć możliwość złożenia podpisu przez e-PUAP (profil zaufany) lub posiadać podpis kwalifikowany. Jest to niezbędne zarówno do podpisania dokumentów (umowy spółki, listy wspólników, uchwał itd.), jak i samego wniosku o wpis spółki z o.o.

Rejestracja spółki w S24 wymaga dosłownie kilku kroków:

1. wybrania firmy i siedziby nowo powstającej spółki,
2. zawarcia umowy spółki,
3. skompletowania niezbędnych dokumentów (lista wspólników, oświadczenie o statusie cudzoziemca, uchwała o powołaniu zarządu, oświadczenie o wyrażeniu zgody na pełnienie funkcji, listy adresów do doręczeń osób uprawnionych do powołania zarządu i członków organów spółki itd.),
4. podpisania wszystkich dokumentów,
5. wypełnienia wniosku, opłacenia go i wysłania do właściwego według siedziby spółki sądu.

Założenie spółki przez Internet jest również korzystniejsze w zakresie ponoszonych kosztów – wobec braku konieczności udania się do notariusza, należy jedynie uiścić opłatę w wysokości 350 złotych (250 złotych z tytułu wniosku o wpis oraz 100 złotych za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).

Na postanowienie sądu rejestrowego o wpisie spółki z o.o. do rejestru czeka się zazwyczaj kilka dni; o decyzji sądu właściciele spółki są informowani zarówno w drodze mailowej, jak i na swoich kontach w S24 w zakładce “korespondencja”.

Jak zbyć udziały w spółce z o.o.?

Podstawowym sposobem na sprzedanie spółki jest zbycie udziałów przez jej właściciela lub właścicieli, jeżeli wspólników jest więcej.

Wspólnikowi przysługuje prawo do zbycia całości udziału, części lub ułamkowej części, a także do zastawienia posiadanych przez siebie udziałów. Wymaga to formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Wyjątkiem jest sytuacja, w której umowa spółki została zawarta w systemie informatycznym – wówczas do zbycia udziałów dochodzi po podpisaniu (profilem zaufanym bądź podpisem kwalifikowanym) stosownych dokumentów w s24.

Zbycie części udziału nie może prowadzić do powstania udziału o wartości poniżej 50 złotych.

Sprzedaż udziałów może zostać uzależniona od zgody spółki, której udziela zarząd. Jeśli zarząd odmówi zgody na zbycie udziałów, a istnieją ku temu ważne powody, sąd rejestrowy może takiej zgody udzielić.

Za zobowiązania wobec spółki, nabywca udziałów odpowiada solidarnie ze zbywcą.

Jakie są zalety spółki z o.o.?

Najbardziej docenianą cechą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest ograniczona odpowiedzialność jej wspólników, którzy za zobowiązania spółki nie odpowiadają. Ich „odpowiedzialność” sięga jedynie wysokości wniesionego wkładu, nie odpowiadają zatem własnym majątkiem. Korzystne jest również rozdzielenie funkcji właścicielskiej (wspólnicy) od zarządzającej, menadżerskiej (zarząd).

Wobec tego, wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki – ponoszą jedynie ryzyko ekonomiczne, do wysokości wniesionego wkładu.

Kolejną zaletą jest stosunkowo niska, minimalna wysokość kapitału zakładowego, tj. 5 000 złotych, i niskie koszty jej założenia (zwłaszcza w systemie s24).

O atrakcyjności podejmowania działalności w ramach spółki z o.o. stanowi także możliwość jej utworzenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – szybko, prościej i taniej. Pozytywną stroną jest również otrzymanie numerów NIP i REGON automatycznie, tuż po wpisie do KRS oraz możliwość założenia spółki jednoosobowo.

Jakie są wady spółki z o.o.?

Niewątpliwie, do mniej korzystnych stron prowadzenia spółki z o.o. należą: podwójne opodatkowanie spółki (zysku spółki i dywidend wypłacanych wspólnikom, nieprzeznaczonych na cele inwestycyjne, obowiązek prowadzenia pełnej księgowości oraz szereg formalności związanych z podejmowaniem w obrębie spółki decyzji.

Ważnym aspektem prowadzenia działalności w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stanowiącą zabezpieczenie interesów wierzycieli jest obarczenie członków zarządu odpowiedzialnością za zobowiązania spółki w przypadku jej niewypłacalności (art. 299 ksh).

Ze względu na brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania, spółce trudniej jest zaciągnąć kredyt lub pożyczkę w banku – w stosunku do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Dotyczy to głównie nowych spółek, które nie mają jeszcze historii i majątku. W takiej sytuacji potencjalni pożyczkodawcy mogą domagać się od wspólników lub członków zarządu weksli lub zabezpieczeń na ich prywatnym majątku. W związku z tym, w pewnych sytuacjach korzyści związane z ograniczeniem odpowiedzialności mogą okazać się iluzoryczne.

Spółka z o.o. a zasada nieprzenoszalności koncesji

Zasadą jest, że podmiot koncesjonowany nie może przenieść koncesji na osobę trzecią. Koncesja jest bowiem uprawnieniem o charakterze osobistym, nieprzenoszalnym. Nie można po prostu kupić koncesji – nawet w związku z nabyciem składników majątku służących do prowadzenia koncesjonowanej działalności.

Zasady nieprzenoszalności na gruncie prawa publicznego uprawnień wynikających z koncesji (a także zezwoleń i licencji) nie podważa przepis art. 55² Kodeksu cywilnego. Przepis ten wprowadza zasadę, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści tej czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W konsekwencji, na podmiot nabywający przedsiębiorstwo (rozumiane jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej), nie przejdzie koncesja udzielona zbywcy tego przedsiębiorstwa.

Nie można kupić koncesji, ale można kupić spółkę prowadzącą koncesjonowaną działalność gospodarczą. Powyższe jest istotną zaletą prowadzenia biznesu w formie spółki kapitałowej.

Koncesja jest również – co do zasady – zachowana w przypadku procesów transformacyjnych, o których mowa w Kodeksie spółek handlowych:

1. Fuzje i przejęcia (transakcje m&a)

2. Podział spółki

3. Przekształcenie spółki

Zgodnie z art. 618 ksh, przepisy art. 494 § 2 i art. 531 § 2 ksh stosuje się do koncesji przyznanych po dniu wejścia w życie Kodeksu spółek handlowych, chyba że przepisy dotychczasowe przewidywały przejście takich uprawnień na spółkę przejmującą lub na spółkę nowo zawiązaną. Zatem koncesje udzielone przed 1 stycznia 2001 r. nie mogą przejść na spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną

Uprawnienie Prezesa URE

Zgodnie z art. 41 ust.4 pkt 2 ustawy – Prawo energetyczne, Prezes URE może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres w przypadku podziału przedsiębiorstwa energetycznego lub jego łączenia z innymi podmiotami.

W doktrynie wskazuje się, że skutkiem połączenia lub podziału przedsiębiorstwa energetycznego może być utrata spełniania przez spółkę wymogów dla uzyskania i posiadania koncesji (niezaleganie z zapłatą podatków, dysponowanie środkami finansowymi w wielkości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności, posiadanie możliwości technicznych gwarantujących prawidłowe wykonywanie działalności, niekaralność członków organu zarządzającego).

Prezes URE powinien zweryfikować czy spółka nowo zawiązana lub przejmująca, na którą miałaby być przeniesiona koncesja, w dalszym ciągu spełnia wszystkie wymogi i daje rękojmię wykonywania działalności objętej koncesją.

W przeciwnym wypadku Prezes URE może wydać decyzję o cofnięciu koncesji.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. a zgoda Prezesa URE na przejście uprawnień z aukcji OZE na nabywcę

Zgodnie z art. 83a ust. 1 ustawy OZE, przed zawarciem umowy przenoszącej własność instalacji odnawialnego źródła energii, wytwórca przenoszący własność oraz nabywca tej instalacji występują do Prezesa URE z wnioskiem o wyrażenie zgody na przejście zobowiązania sprzedawcy zobowiązanego i prawa, określonych odpowiednio w art. 92 ust. 1 i 5, oraz obowiązków wynikających z wygranej aukcji na jej nabywcę, przedkładając wymaganą dokumentację.

Zgodnie z ust. 5 ww. artykułu ustawy OZE, w przypadku wyrażenia zgody przez Prezesa URE, prawa i obowiązki z wygranej aukcji przechodzą na nabywcę instalacji z dniem jej nabycia.

Ustawa OZE nie ogranicza prawa do zbywania udziałów w spółkach, które wygrały aukcje.

Przytoczone przepisy stanowią o nabywaniu instalacji. Zgoda Prezesa URE i złożenie oświadczenia nie są konieczne w przypadku czynności prawnych prowadzących do przeniesienia własności instalacji w przypadku łączenia spółek. Podnoszone są poglądy, że podział spółki należy uznać za zbycie instalacji w rozumieniu ustawy OZE, co pociąga za sobą obowiązek złożenia oświadczenia i uzyskania zgody Prezesa URE.

Pomoc radcy prawnego

Jeżeli potrzebujesz wsparcia radcy prawnego mającego doświadczenie w doradztwie na rzecz przedsiębiorców, w tym spółek, w zakresie prawa energetycznego i odnawialnych źródeł energii, zapraszam do kontaktu. Specjalizuję się w doradztwie na rzecz przedsiębiorców z branży energetycznej.